Vroeger was alles beter

Sinds driekwart jaar werk ik bij de Thuiszorg. Schoonmaken bij mensen die het zelf niet meer (of stiekem wel) kunnen. Oude mensen kunnen zo verschillend en toch zo hetzelfde zijn. Er is in ieder geval een stelregel die ervoor zorgt dat je meteen op goede voet staat met iedere willekeurige dame of heer van 70+:
'Vroeger was alles beter'
Zolang je handelt volgens deze mantra is er succes gegarandeerd voor gele familiefoto's en veel te zachte gemberkoekjes. Dacht ik. Totdat ik bij een oude dame kwam te werken die het allemaal nog goed op een rijtje had.
Meteen kreeg ik een emmer in mijn handen met het bevel de ramen te gaan lappen. Onder de stoffige luxaflex had zich een heel spinnengezin gevestigd die ik zo onopvallend mogelijk met een bezem naar buiten gooide.'Vind je mijn huis soms vies?' vroeg ze. Ik dacht aan de keukenkastjes waarbij je aan de dikke kringen precies kon zien waar welk potje stond. Aan de wastafel vol met tandpasta-aanslag. Aan de wc met...afijn. Ik antwoordde: 'Tja, vies is niet het juiste woord...'
Toen ik na een drie urige sessie de potjes van de kringen gescheiden had, vond ze dat ik 'mijn werk afgeraffeld had'. Ze zuchtte vol zelfmedelijden om het verlies van haar vorige, fantastische hulp. En ik zuchtte, omdat ik mijn aloude tactiek moest vervangen voor een nieuwe.
De eerstvolgende keer dat ik kwam stond de strijkplank al klaar. Ik besloot om zonder een woord te zeggen alle zak- en theedoeken zo stijf en symmetrisch mogelijk te strijken. Toen ze het resultaat zag, vroeg ze, blij verrast, of ik een kopje thee kwam drinken. 'Nee dank u,' zei ik, 'ik maak eerst mijn werk af'. Ongevoelig voor deze afwijzing vertrok ze naar de woonkamer, om tien minuten later weer terug te keren. 'Lukt het?' vroeg ze, wel een keer of vijf.
Toen ik uiteindelijk klaar was, kreeg ik zowaar een chocoladereep mee naar huis. Maar ik moest vooral niet denken dat dat een gewoonte was. Ik dacht alleen maar aan wat ik daarvoor gezien had: het ijs dat eindelijk gebroken was. En sindsdien is haar huis brandschoon.